Przygody pana Michała

Michał ma za zadanie uwolnić chorągiew dragonów, którą uwięził Potocki. Wołodyjowski spotyka siostrę, stolnikową Makowiecką, która przedstawia mu Krystynę Drohojowską i Barbarę Jeziorkowską.

Pan Michał, Zagłoba, pani Makowiecka oraz Krzysia i Basia miło spędzają czas w dworku Ketlinga.

Ketling wraca z Kurlandii do swego dworku i zastaje tam miłych gości. Między nim a Krzysią rodzi się uczucie. Nie chcąc łamać narzeczeńskiej umowy z panem Michałem, Krysia postanawia iść do klasztoru.

Wołodyjowski dowiaduje się, dlaczego Krzysia zdecydowała się pójść do klasztoru. Postanawia zemścić się na Ketlingu i wyzywa go na pojedynek. Zamiast do walki dochodzi jednak do pojednania.

Pan Michał zostaje komendantem stanicy w Chreptiowie, niedaleko granicy mołdawskiej. Udaje się tam pierwszy. Nieco później oddział jego żołnierzy ma przywieźć Basię. W drodze żołnierze i Basia natykają się na wojska tatarskie.

Do Chreptiowa przyjeżdża pan Nowowiejski. Poznaje, że Azja to chłopak, którego wychowywał. Gdy młodzieniec wdał się w romans z jego córką, uczynił go niewolnikiem. W końcu Azji udało się uciec.

W Chreptiowie z Azją pertraktuje wysłannik hetmana Sobieskiego, podstoli Bogusz. Chce, by Azja przeciągnął na stronę Rzeczypospolitej liczne oddziały tatarskie. Azja żąda jednak, by za to uczyniono go hetmanem tatarskim.

Ze stanicy wyrusza wyprawa do Raszkowa. Ewce Nowowiejskiej towarzyszy niczego nie podejrzewająca Basia. Azja próbuje ją porwać, ale dzielna pani Wołodyjowska rani Tatara i salwuje się ucieczką.

Basia ciężko chora powoli dochodzi do siebie po strasznej drodze powrotnej do Chreptiowa. Młody Nowowiejski rozpacza po stracie ojca i siostry. Uprasza Wołodyjowskiego o powierzenie mu komendy nad oddziałem wypróbowanych żołnierzy.

Wołodyjowski ma rozkaz, aby jak najszybciej wyruszyć do twierdzy w Kamieńcu, dokąd zmierza sułtan z całą swoją armią. Basia postanawia towarzyszyć mężowi. Wołodyjowscy spotykają Ketlinga i Krystynę.

Twierdza Kamieniecka zamierza się bronić. Pan Michał zostaje komendantem górnego zamku, a nadzór nad artylerią ma sprawować Ketling. Dyplomaci nie wierzą jednak w możliwość utrzymania zamku. Tymczasem biskup rozpoczyna pertraktacje z Turkami.

Ataki Turków zostają odparte, bohaterska załoga twierdzy chce bronić się dalej. Dochodzi jednak do podpisania rozejmu. Wojsko opuszcza zamek, wyjeżdżają też Basia i pan Zagłoba. Pan Michał i Ketling pozostają w twierdzy.